Cabaretiers en andere kunstenaars klagen er steeds vaker over dat ze, door het toenemend aantal bedreigingen, niet meer alles kunnen zeggen over de islam. Volgens cabaretière Funda Müjde (45) – van Turkse afkomst en zelf geen moslim – hebben cabaretiers dit aan zichzelf te wijten: ‘Beledigen om het beledigen kan niet.’
Oorzaak van het geweld tegen artiesten is volgens sommigen dat moslims zichzelf te serieus nemen. Is dat zo?
“Er zijn al eeuwen cartoons en liederen over de heersende macht in de islamitische wereld. Dat is juist dé manier waarop islamieten zich uiten. Het hele volk wordt wakker geschud door kunstenaars en films. De Mohammedgrapjes komen hier juist van allochtonen. Het punt is: als ík het zeg weten ze dat het uit een goed hart komt. Moslims zullen zeggen: die durft! Maar cabaretiers van nu roepen maar wat. Ze moeten zich eerst maar eens in het onderwerp verdiepen.”
In hoeverre kunnen cabaretiers nog alles zeggen?
“Ik ben geschrokken van enkele zaken die zijn voorgevallen en ik begrijp dan ook de angst. Maar vergelijk het eens met een land als Turkije. Daar worden politici, progressieven of mensen met een mening gewoon vermoord. Hier hadden we Mohammed B., die een kunstenaar (Theo van Gogh, red.) vermoordde, maar dat is zeldzaam gebleken.”
Vindt u dat cabaretiers alles moeten kúnnen zeggen?
“Dat hangt er vanaf. Als het maatschappijkritisch bedoeld is wel. Als het grof, bot of gewoon kwetsend bedoeld is kan dat niet. Ik stel mezelf altijd de vraag: met welk doel doe je het? Ik maak ook hele harde grappen, maar die hebben wel een maatschappijkritische boodschap. Beledigen om het beledigen kan niet.”
Toch zegt u zelf: ik heb geen vrijheid van meningsuiting…
“Zodra er iets over Ayaan Hirsi Ali wordt gezegd is dat meteen kwetsend, beledigend of bedreigend. Nederland is te klein als ík kritisch ga doen over Nederlanders. Dat is toch vreemd? Je hebt hier vrijheid van meningsuiting wanneer het zo uitkomt. Ik heb al jaren geen vrijheid van meningsuiting. Ik krijg hatemail van hier tot Tokio!”
Moeten artiesten zich iets van bedreigingen aantrekken?
“Op fysiek geweld ben ik altijd tegen, laat staan tegen geweld op artiesten. Die zijn er namelijk om te stoken in de samenleving; we kunnen niet zonder deze creatieve mensen. Maar je moet je wel afvragen waar het heen gaat. Het gaat namelijk over het wezen van mensen. Het is niet uit liefde dat er nu dingen over de islam gezegd worden door cabaretiers. Als je dingen uit liefde zegt, dán kan je een heleboel maken. Maar niet als je zelf geen band met het onderwerp hebt. Dat zag je bijvoorbeeld ook bij de cartoonrellen over de Deense cartoons. Die cartoons waren pure provocatie! Denk je dat de makers van die cartoons zich ook maar één seconde hebben bekommerd om de mensen om wie het gaat? Natuurlijk niet. Pas toen er een boycot op Deense producten kwam, werden er voorzichtig excuses gemaakt vanuit Denemarken.”
Wordt het onderwerp ook niet enorm opgeblazen door de media?
“Het wordt niet zozeer opgeblazen, maar het wordt maar van één kant belicht. Het tegengeluid wordt niet gehoord en ik heb er een hard hoofd in dat dat nog gaat gebeuren. Alleen de negatieve verhalen halen het nieuws, want de kranten moeten toch gevuld worden. Ik dacht altijd dat we met z’n allen aan het groepsbelang dachten. Maar schijnbaar is dat niet zo. Nederlanders en minderheden moeten samenwerken aan een betere samenleving. Daartoe nodig ik iedereen uit.”
Oorspronkelijke publicatie: 22 mei 2007
Comments