Het was begin van de avond. We waren op de weg terug van het voetbal (PSV – RKC); het was lekker rustig in de trein want we waren in de rust al naar huis gegaan (zoon had honger en de aandachtsspanne van een vis). Mijn zoon deed een Lego-spelletje op mijn telefoon, waardoor ik genoegen moest nemen met een achtergelaten Metro. Het stond vooral vol met grote stockfoto’s en een groot artikel over hoe goed Max Verstappen wel niet is. Op de laatste bladzijde viel mijn oog op een lezerscolumn, ‘Man, sla je ogen neer’. Amée beschrijft daarin een voor haar traumatisch voorval van afgelopen augustus. De mannelijke helft van een ouder echtpaar bekijkt, zittend in de tram (terwijl zijn vrouw nota bene naast hem zit!) Amée van top tot teen. Ook als de man uitstapt kijkt hij haar nog even na. Thuis voelt Amée ‘walging’ en ‘pure onmacht’. Ze had willen zeggen ‘hoe durf je je smerigste gedachtes zo open en bloot tentoon te stellen’.
Voor de duidelijkheid, de man had haar alleen aangekeken en bekeken. Net zoals zij de man had aangekeken overigens, hoe wist ze anders dat ze werd bekeken? Dus nog even voor de duidelijkheid: de man had niet gefloten, geprobeerd foto’s te maken, onder haar rokje gepoogd te spieken, haar iets nageroepen, noch had hij haar een oneerbaar voorstel gedaan. Als ik vroeger – en nog steeds heb ik dat gevoel wel eens – werd aangekeken dacht ik niet dat de ander me als lustobject zag. Ik dacht vooral: zit mijn haar wel goed (toen ik nog haar had), heb ik wel kleren aan, vindt hij/ zij mij lelijk, heb ik nog eten op mijn gezicht, staan mijn kleren hem/ haar niet aan, zou ik hem/ haar ergens van moeten kennen? Kortom, ik dacht van alles, maar niet dat ik uit elkaar zou worden getrokken, als er nu geen andere mensen bij zouden zijn.
‘Hoe halen ze het in hun hoofd om hun lust zó aan mij op te dringen’, vraagt Amée. Ik zou de vraag graag om willen draaien: hoe haal je het in je hoofd dat de man jou uit lust bekeek? Dat je ‘wordt gezien als niks anders dan vlees en bloed, gegoten in vrouwelijke vorm’, zit volledig in je hoofd. Wellicht ben je in de war geraakt door de #metoo-discussie. Of je hebt ooit een nare ervaring met mannen gehad en projecteert die nu op mannelijke helften van oudere echtparen. Hoe heb je je vriend ‘aan wie je dit nooit kan uitleggen’ versierd? Of hij jou? Heb je hem lang en indringend aangekeken, of hij jou? Had hij daarvoor je uitdrukkelijke toestemming gevraagd? En waarom keek je zo veel naar de mannelijke helft van dat oudere echtpaar in tram 24? Had jij ook niet je ogen moeten neerslaan?
Ik zou bijna willen zeggen: hoe haal je het in je hoofd om je eigen frustraties met de mannelijke medemens zo bot te vieren op een man in de tram, van wie je niets weet? Hoe weet je zo zeker dat hij je aantrekkelijk vond? En weet je eigenlijk wel zeker dat hij je kleren niet gewoon heel lelijk vond. Of dat je haar heel gek zat? Of ja, zat er echt niet nog een restje pindakaas op je wang waar hij naar keek?
Comments