“Wat doen we eigenlijk met 68 % van de mensen die niet stemden? Kunnen we die wel schofferen?” Het klinkt als een goede grap maar het is een bloedserieus bedoelde tweet van Arend Jan Boekestijn, voormalig Kamerlid voor de VVD. Kunnen we de niet-stemmers wel negeren? Is dat niet precies wat we tijdens elke verkiezing doen: de niet-stemmers negeren?
Het referendum heeft de kiesdrempel van dertig procent gehaald. Een hele prestatie voor een volksraadpleging over zo’n ingewikkeld onderwerp. Toch wordt er hier en daar zuurtjes over gedaan, zoals te lezen is in bijvoorbeeld de reactie van Boekestijn. Of dagblad Trouw die de kanttekening plaatste dat ‘de tegenstemmers slechts de mening weer van 20 procent van de Nederlanders weergeven’. Het is volgens het voor-kamp allemaal maar ‘magertjes’.
De onvrede over het referendum en de uitslag is bij veel mensen groot. Om daar uiting aan te geven wordt er met modder gegooid. ‘Als er een paar ja-stemmers thuis waren gebleven dan was er niets aan de hand geweest’. Democratie anno 2016. Winnen doe je – blijkbaar – niet meer met argumenten maar met blijven zitten op je luie reet. Hoewel winnen: het liep dus ietsje anders (en stiekem moet ik daar als voor-stemmer ook wel weer om gniffelen).
Zelf ben ik gematigd tevreden over het referendum. Dat met die kiesdrempel moet anders, want je wilt niet dat mensen thuisblijven omdat men zo hoopt dat het referendum ongeldig is. Dit is overigens gemakkelijk op te lossen door de kiesdrempel af te schaffen en elke uitslag geldig te verklaren. Ook snap ik niet dat we in een digitaal tijdperk leven maar nog altijd moeten stemmen met een rood potlood. Veel mensen klagen over de hoge kosten (40 miljoen euro) maar verbazen zich er niet over dat mensen fysiek naar de stembus moeten.
Er wordt dan ook veel gemord. SGP heeft al gepleit om het referendum weer af te schaffen. Wat is er gebeurd met gewoon evalueren en hier en daar een verbetering aanbrengen? Nou heeft SGP wel meer radicale standpunten, tot zover niets nieuws, maar het zou de mensen die vanochtend met een zuur gezicht wakker werden sieren zich te herpakken. De nederlaag te herkennen. En erkennen dat veel mensen zich zorgen maken over de EU. Een veel betere oplossing dan de democratische kanalen wegnemen waarmee ze de boodschap hebben ontvangen. Laten we niet wegkijken. En laten we – net als bij de Tweede Kamerverkiezingen – vooral luisteren naar de mensen die hun weg naar het stemhokje wél hebben gevonden.
Comments