Als Jheronimus Bosch na 500 jaar terug zou komen naar zijn stad, wat zou hij dan kopen? Een lamp (80 euro) met één van zijn vogels? Een fles wijn (12 euro) met een Bosch-etiket? Of toch gewoon een theedoek (10 euro) of make-up spiegel (20 euro) met een jolig monster? Ik denk dat hij van de keuze zou duizelen.
Ja mensen, Jeroen Bosch is thuis tijdens zijn eigen Jeroen Bosch Jaar 2016. En zeg nou zelf, wat is nou een feestje zonder koelkastmagneet met tekening van de hand van de ‘jarige’ er op? 500 jaar dood: daar moet op gekocht worden. Als ‘verjaardagskado’ is het Noordbrabants museum omgebouwd tot giftshop. Want dat feestje betalen we natuurlijk gewoon zelf. Bosch sells en dat wordt niet onder stoelen of banken gestoken. Niet één maar twee grote winkels (één zaal waar normaal kunst hangt is ontruimd om nog meer geld te kunnen verdienen) moeten we doorploegen om de ons beloofde échte werken van Jheronimus te kunnen zien in de tentoonstelling ‘Jheronimus Bosch – Visioenen van een genie’.
Ik deed dat, en met mij vele, op de allereerste dag dat de tentoonstelling open is voor het publiek. Als de schattingen kloppen doen na mij dat nog zo’n 250.000 andere bezoekers. Zij komen natuurlijk om prullaria van hun grote kunstheld te kopen, maar ook wel een beetje om de 20 schilderijen en 19 tekeningen van Bosch in het echt, bij elkaar en in Den Bosch te kunnen zien. En zo kon het gebeuren dat het in de giftshop bij de presse-papier bijna net zo druk was als bij het echte Hooiwagen-drieluik 50 meter verderop.
Want hoewel het buiten lekker doorliep (geen rij) en het kopen van een kaartje een dag van tevoren geen enkel probleem opleverde (in alle tijdslots waren nog tickets beschikbaar), moet je eenmaal in de tentoonstellingsruimte aangekomen dringen om een glimp van de kunstwerken op te kunnen vangen. Bij de échte schilderijen van Jeroen Bosch (er zijn namelijk vooral ook schilderijen van volgelingen en van zijn atelier te zien) staat het drie rijen dik en moet je behoorlijk van lengte zijn (of heel veel geduld hebben) om überhaupt iets te kunnen zien.
Hoe uniek en mooi de verzameling bij elkaar ook is, het is toch even slikken als je net 22 euro (of 10 euro bij het bezit van een museumjaarkaart) heb afgetikt, wanneer je tussen de hoofden van het voornamelijk oudere publiek moet zoeken naar een vleugje van de beloofde betovering. Dat de rest van het museum met de vaste collectie ook niet open is, helpt ook niet mee in de beoordeling van de vraag: heb ik waar voor mijn geld gekregen. Na een klein uurtje bereiken we – uiteraard via een giftshop (waar mijn vrouw drie ansichtkaarten afrekent) – de uitgang. Naast mij rekenen grijze mannen voor tientallen euro’s hun net gekochte stukje magie af. De visioenen van Bosch zijn in 2016 vooral goed voor eurotekens in de ogen van het stadsbestuur en het museum.
Comments