Het zijn de eerste woorden van 2010. En meteen al de meest afgezaagde woorden die ik kan bedenken. Kan het begin van een tekst aan het begin van 2010 meer standaard dan zo? Nee. Of ik had de laatste zin weg kunnen laten, maar waarom zou ik. Hij staat er nu toch al. En schrijven is nou eenmaal niet leuk. Net zo min als lezen. De afgelopen uren heb ik besteed aan het ‘updaten’ van mijn website en mijn ogen deden regelmatig pijn bij het teruglezen van de zinnen. Ook al heb ik de meeste verhalen nog maar enkele maanden geleden geschreven, nu al vraag ik me af waarom en wat ik eigenlijk bedoel. En vooral: waarom dan zo slecht geformuleerd?
De tijd heelt niet alle wonden. Het doet vervelende dingen, vooral ook met teksten. Ze vergelen, raken gedateerd, worden ingehaald door de werkelijkheid of verkeerd geïnterpreteerd. En nog belangrijker dan de woorden die op worden geschreven zijn de woorden die worden weggelaten. Al dan niet bewust. Misschien zijn teksten in zijn algemeenheid wel bedoeld om verbrand te worden, in de papierversnipperaar te geraken of met de wind meegevoerd te worden naar plekken waar ze nooit gevonden worden. Maar daar houdt het digitale tijdperk geen rekening mee. Alles blijft bewaard, wordt gebackupt en opgeslagen in archieven. Wie heeft het ooit bedacht dat juist teksten vaak overeind blijven? En zijn deze niet vaak een slap aftreksel van wat we werkelijk zijn, voelen en bedoelen?
Waarom besteden mensen tientallen euro’s aan boeken die ze één keer lezen om ze vervolgens in een kast neer te zetten, waar ze vervolgens verstoffen. Een tijdje terug las ik een boek van een redacteur van een uitgeverij, waarin tips werden gegeven om je boek gepubliceerd te krijgen. Het kwam er op neer dat je het schrijven van boeken beter kunt laten. Je bent toch nooit goed genoeg. Of je wordt niet begrepen. En als je al talent met een goed verhaal en een leuke tekstbehandeling weet te combineren kan je je maar het beste overgeven aan de redacteuren van de uitgever. Want die weten wat de mensen willen. Dat is zo, want dat zeggen ze zelf.
Zo worden de eigenwijzen en originelen netjes afgewimpeld om ruimte te maken voor de eenheidsworsten en de ‘schrijvers voor het grote publiek’. We Kluun-en er lustig op los. De Ver-EndeMol-isering van de samenleving stopt niet bij de televisie, maar is in schrijversland natuurlijk net zo goed aanwezig. Ik heb het boek van de redacteur uitgelezen, weggelegd en teruggebracht naar de bibliotheek. Sommige dingen zijn misschien wel waar. Maar moet alles wat waar is worden opgeschreven? Moet alles wat gezegd mag worden, ook daadwerkelijk uitgesproken? Ach, als de schrijver er maar een leuk zakcentje aan overhoudt. Of een aai over zijn bol. Goed gedaan knul. Ook jouw boek staat nu te verstoffen in een zaaltje vol boeken.
Comments